Z początkiem każdego roku Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego ogłasza programy grantowe, w ramach których m.in. organizacje pozarządowe mogą ubiegać się o dofinansowanie swoich działań. Jednym z nich jest program zatytułowany „Kultura ludowa i tradycyjna” z podzadaniem „Mistrz tradycji”.
W 2018 r. działająca na naszym terenie Fundacja „Memo”, z którą współpracuje TMA, otrzymała dofinansowanie na dwa autorskie projekty: jeden dotyczący garncarstwa „Mistrz Tradycji – Jerzy Mika z Wadowic” oraz drugi dotyczący bibułkarstwa „Mistrzyni Tradycji – Halina Brzazgacz z Roczyn”. Trwające od kwietnia 2018 r. projekty w listopadzie dobiegły końca.
Garncarstwo, którym zajmuje się Jerzy Mika, do drugiej połowy XIX w. miało bardzo poważne znaczenie w całej Polsce. W lata 50. XX w na terenie powiatu wadowickiego z powodzeniem pracował jedynie garncarz w Nidku oraz trzej garncarze w Andrychowie[1]. Jednym z tych andrychowskich garncarzy był laureat licznych nagród Jan Chmiel (1918–1976), który nauczył się garncarstwa od swego ojca Kazimierza (1880–1942) i razem ze swoim bratem Ludwikiem (1924–1996) kontynuował rodzinną profesję, a później przeniósł się do Wadowic. Jerzy Mika (ur. 1951) w 1972 r. ożenił się z córką Jana Chmiela – Zofią. Przyglądał się on pracy teścia i rozpoczął u niego naukę garncarskiego rzemiosła. Po nagłej śmierci Jana w 1976 r. przejął warsztat i samodzielnie zaczął produkować wyroby garncarskie, kontynuując tradycję ośrodka andrychowskiego i tworząc z czasem własny, rozpoznawalny styl.
Roczynianka Halina Brzazgacz od kilkudziesięciu lat wyrabia metodą tradycyjną kwiaty bibułkowe. Jej przodkowie zajmowali się ogrodnictwem oraz przygotowywali wieńce pogrzebowe i bukiety okolicznościowe, przy produkcji których wykorzystywano bibułkowe kwiaty. To niekwestionowana Mistrzyni tworzenia różnego rodzaju ludowych kwiatów sztucznych, posiadająca własny i unikatowy styl oraz tworzenia obrzędowych wieńców dożynkowych. W wolnym czasie zajmuje się także hafciarstwem i koronkarstwem.
Uczennicami Mistrzów w ramach w/w zadań finansowanych przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury zostały panie: Joanna Janicka, Monika Byrska i Dorota Kouba (uczennice Jerzego Miki) oraz Agnieszka Kołacz, Jadwiga Balon, Agnieszka Balonówna (uczennice Haliny Brzazgacz). Koordynatorką i inicjatorką projektów była Regina Pazdur. Po więcej informacji zapraszamy na stronę Fundacji „Memo” www.fundacjamemo.pl
Regina Pazdur
[1]E. Fryś-Pietraszkowa, Garncarstwo ludowe w zachodniej części województwa krakowskiego od polowy XIX w. do czasów obecnych, niepublikowana praca magisterska napisana pod kierunkiem prof. K. Moszyńskiego, obroniona na Uniwersytecie Jagiellońskim 24 czerwca 1955.
